तिरुपती बालाजी

 Tirupati Balaji 

तिरुपती बालाजी  मंदिर  हे  एक लोकप्रिय  पर्यटक  ठिकाण  आहे.  तिरुपती  बालाजी हे  ठिकाण  भारता  मधील आंध्र प्रदेश  या  राज्या  मध्ये  आहे. तिरुपती  बालाजी  हे भारता  मधील  लोकप्रिय हिंदू  तीर्थक्षेत्रां पैकी  एक  आहे.बालाजी  हा  विषुनु  देवाचा  अवतार  आहे.तिरुपती  हे  एक  शेराचे  नाव  आहे  त्या  गावामधील  बालाजी  म्हणून  याला तिरुपती  बालाजी  असे  म्हणतात.   

तिरु  या  शब्दाचा  अर्थ  हा  लक्ष्मी  हा  होतो.  व  लक्ष्मीचा  पती  म्हणजे  तिरुपती  या  ठिकाणी  बालाजी  या  विष्णू  देवाचे  अवताराचे  एक  मंदिर  आहे बालाजी  हा लक्ष्मी  देवी  चा  पती  आहे .  हे  मंदिर  तिरुपती येथे  जवळ  असल्या  डोंगरावर  स्थित  आहे. या  डोंगराला  तिरुमला  या  नावाने  ओळखले  जाते. 

तिरुमला  म्हणजे  तामिळ  किवा  तेलगू  भाषे  मध्ये  डोंगराला  मला  किवा मलई  म्हणतात  त्यामुळे  या  डोंगराला  तिरुमला  म्हणतात. हे  एक  भारत  मधील  सर्वात  श्रीमंत  मंदिर  म्हणून  ओळखले  जाते. यामुळे  येथील  विकास सुधा  खूप  वेगाने  होत आहे. 

वराह पुराण  नुसार बालाजी  या  देवाने  पद्मावतीसोबत लग्न  करण्या  साठी  कुबेर  कडून  ११. ४ दशलक्ष  सोन्याची  नाणी हि खेतली  होती  यामुळे  या कर्जाची  परत फेड  करण्यासाठी  म्हणून भारतातील  लोक  या  मंदिराला  भेट  देतात  व  पैसे  व  आपले  केस  या देवाला  अर्पण  हे करत असतात. 

तिरुपती  बालाजी  चा  इतिहास 

तिरुपती  हे मंदिर  सहाव्या  शेतका  मध्ये  पल्लव  राज्यांनी  या मंदिरच्या  विकसित  केले  होते.  ११ शेतका  मध्ये   श्रीवैष्णव  नावाचा  एक धर्म  आंध्र  प्रदेश  मधील  इतर  भाग मध्ये  पसरला आंध्र प्रदेशा  मधील श्रीकाकुलम  या  जिला  मध्ये श्रीकुरुमम  मंदिर  मध्ये  तिरुपती श्रीवैष्णवुला रक्षा  या  नावाने  एक लेख  आहे. 

मुस्लिम  शासकांना  जिझिया  देऊन  तिरुपती  बालाजी  मंदिराला  मुस्लिम  आक्रमण  पासून वाचवण्यात  आले  होते  असे  काही  पुरावे  मिळाले  आहेत  कि हे मंदिर १७ शेतका  मध्ये  विजयनगर  साम्राज्याचा  भाग होते. परत १९३२  मध्ये  हे  मंदिर  (TTd) या नावाच्या  एक  ट्रस्ट  कडे हे  मंदिर  सोपवण्यात  आले  आहे.

तिरुपती बालाजीचे रहस्य 

तिरुपती  बालाजी  हे  मंदिर  कोणी  बांधले  याचे  कोठेच  माहिती  नाही  या  मंदिराचा  नेमका  कोण  संस्थपाक  आहे  हे कोणालाच  माहती  नाही  या मंदिराला  फक्त  अनेक  राज्याच्या  द्वारये  विकसित  करण्यात  आले  आहे . या  मंदिर  मध्ये जी  मूर्ती  आहे  असे  लोक  म्हणतात. 

ज्यावेळी  या मूर्तीची  आरती  हि होत असते  त्यावेळी  ह्या  मूर्तीचा चेहरा  हा आसरा  दिसत  असतो.  व  या मूर्ती  मध्ये  लक्ष्मी देवी  ची  प्रतिमा  हि  दिसत  असते. व  असे  देखील  लोक  म्हणतात  कि  या  मंदिर  मधील  मूर्ती  तुन  समुद्र मधील  लाटांचा आवाज  हा येतो पण  या मंदिर  पासून खूप  लांब आहे. तसेच  या मूर्ती  च्या  डोक्या  वर  येक  जखम  आहे  त्याला  रोज चंदन  हे लावले  जाते. 

भारतातील  ५ लोकप्रिय  शिव  मंदिर 

TOP 5 POPULAR SHIVA TEMPLE IN INDIA

काळाशी
संबंधित, भगवान शिव किंवा महादेव
हे सर्व गोष्टींचा नाश
करणारे  देवा मानले जातात. त्याला अनेक व्यक्तिमत्त्वे म्हणून
ओळखले जाते – एक तपस्वी, एक
योद्धा, भूत आणि आत्म्यांचा
नेता, तो चांगुलपणा आणि

परोपकार आणि गूढवाद आणि
जादूशी संबंधित आहे. तो आदियोगी
आहे – पहिला योगी ज्याने पहिल्या
सात ऋषींमध्ये ज्ञानाचे बीज रोवले, ज्यांना
सप्तऋषी असेही म्हणतात तशेच  असे  हि  संभवदले  जात्ये कि  भगवान शिव

हे भोळा  देव  आहे .जर तुम्ही त्याच्याबद्दल शोधायला गेलात तर तुम्हाला या
अस्तित्वाबद्दल अनेक कथा आणि
दंतकथा सापडतील. भारतातील ५ लोकप्रिय शिव मंदिर  हे मंदिर बरेच काळापासून या भूमी वर अस्तित्वात आहेत. है मंदिर पुधील प्रमाणे आहे .

 १) केदारनाथ –

        

KEDARNATH

मंदाकिनी नदीजवळ गढवाल
हिमालय पर्वतरांगेत वसलेल्या
या मंदिरात अद्भूत
आध्यात्मिक सामर्थ्य आहे. एप्रिल
ते नोव्हेंबर या
काळात ते सार्वजनिक
दर्शनासाठी खुले असते. ३५८३ मीटर उंचीवर स्थित
“केदारनाथ” या नावाचा

अर्थ क्षेत्राचा स्वामी.
पौराणिक कथेनुसार, असे
मानले जाते की पांडवांनी हे मंदिर
भगवान शंकराकडून क्षमा
करण्यासाठी बांधले होते.भारतामधील चार धाम तीर्थ हे तरसर्वांनाच माहिती आहे. असे म्हणतात की,

जन्माला आलेल्या प्रत्येकाने मरणाच्या अगोदर चार धाम तीर्थयात्रा केली पाहिजे.याच चार धाम तीर्थ पैकी एक म्हणजे  केदारनाथ होय. केदारनाथ हिंदू धर्मातील सर्वात पवित्र स्थानांपैकी एक स्थान आहे. भारतात असणाऱ्या

बारा ज्योतिर्लिंगापैकी एक लिंग केदारनाथ येथे आहे. तसेच पंचकेदार आणि छोटा धाम या तीर्थक्षेत्रांत पैकी एक मानले जाते.

केदरनाथ चा इतिहास:

केदारनाथ मंदिराचा इतिहास भारताच्या पोरांनी इतिहासाचे जोडलेला असून महाभारत कालीन कथांचा या मंदिराचे संबंध आहे. ज्यावेळी कौरव आणि पांडव आणि मध्ये कुरुक्षेत्र येथे महायुद्ध झाले. या युद्धामध्ये पांडवांनी

कौरवांचा पराभव करून विजय प्राप्त केला.त्यावेळी पांडव स्वतःला दोषी मानत होते की त्यांनी आपल्या आपल्या चुलत भावांचा युद्धामध्ये संहार केला. त्यामुळे या पापातून मुक्त होण्यासाठी त्यांनी सर्वप्रथम शंकर भगवान  यांची

 तपश्चर्याकेली. व त्यासाठी ते काशी येथे गेले. काशी येथे काही काळ तपश्चर्या केल्यानंतर त्यांना हिमालय पर्वतावर जाऊन तपश्चर्या करण्याचा आदेश मिळाला.शंकर पांडवांना या पापातून सहजरित्या मुक्त करणार नसल्याने,

भगवान शंकराने म्हशीचे रूप घेतले आणि गुप्तकाशी येथे पोहोचले. ही म्हेंश इतर म्हेंशी  पेक्षा वेगळी दिसत असल्याने भिमाने ह्या म्हशी ची शेपटी पकडली. त्यावेळेच्या म्हशीचे वेगवेगळे भाग वेगवेगळ्या ठिकाणी

 विखुरले.पाठीचा भाग केदारनाथ येथे पडला त्यामुळे केदारनाथ मंदिराची निर्मिती झाली असावी. तर शरीराचे अन्य भाग तुंगनाथ, रुद्रनाथ, कल्पेश्वर आणि मध्य महेश्वर या ठिकाणी पडले. त्यामुळे या पाच ठिकाणांना पंचकेदार

असे म्हटले जाते.यानंतर भगवान शंकराने पांडवांना पापातून मुक्त केलं. आणि ज्योतिर्लिंगाच्या रूपाने केदारनाथ धाम येथे निवास करण्याचा निश्चय केला त्याच बरोबर केदारनाथच्या इतिहासात असे कळून येते की, केदार

पर्वतावर भगवान विष्णूचे नर अवतार आणि नारायण ऋषी तपश्‍चर्या करीत होते त्यांच्या तपश्चर्या ला प्रसन्न होऊन   भगवान  शंकराने केदारनाथ येथे वास्तव्य करण्याचा निश्चय केला.

शिवलिंग

२)कलेश्वरम मुक्तिश्वर स्वामि- 

KALESHWARA MUKTEESHWARA SWAMY

कलेश्वरम हे तेलंगणा आणि महाराष्ट्राच्या सीमेवर वसलेले हे शहर आहे. हे शहर प्राचीन आणि प्रसिद्ध कालेश्वर मुक्तेश्वर स्वामी मंदिरासाठी प्रसिद्ध आहे. हे एक पूजनीय मंदिर आहे

जेशक्तिशालीभगवानशिवाच्या पूजेला समर्पित आहे. या प्राचीन मंदिरातील सर्वात प्रतिष्ठित पैलू म्हणजे दोन लिंगांची उपस्थिती ही एकाच पीठावर किंवा पानवट्टमला धरून आहे. भगवान शिव

किंवामुक्तेश्वराच्या द्वंद्वात्मक उपस्थितीमुळे मंदिराला कलेश्वर मुक्तेश्वर स्वामी मंदिरम हे नाव पडले आणि दुसरे म्हणजे भगवान यम किंवा कलेश्वर.

इतिहास: 

या प्राचीन मंदिरातील सर्वात प्रतिष्ठित पैलू म्हणजे दोन लिंगांची उपस्थिती एकच पीठ किंवा पानवट्टम. भगवान शिव किंवा मुक्तेश्वराच्या द्वंद्वात्मक उपस्थितीमुळे मंदिराला कलेश्वर मुक्तेश्वर स्वामी मंदिरम हे नाव पडले आणि दुसरे

म्हणजे भगवान यम किंवा कलेश्वर.हे हिंदू देव शिवाच्या मंदिराचे ठिकाण आहे. एकाच पीठावर दोन शिवलिंगे आढळल्याने हे मंदिर लक्षणीय आहे. या लिंगांना भगवान शिव आणि भगवान यम अशी नावे आहेत. एकत्रितपणे,

ते कलेश्वर मुक्तेश्वर स्वामी म्हणून ओळखले जातात. कलेश्वरम हे त्रिलिंग देशम किंवा “तीन लिंगांची भूमी” मध्ये नमूद केलेल्या तीन शिवमंदिरांपैकी एक आहे.भारतीय कॅलेंडरच्या कार्तिक महिन्यात, १६ नोव्हेंबर – १ ५ डिसेंबर

दरम्यान हे पवित्र स्थान पर्यटकांना आकर्षित करते. ६-१७ डिसेंबर दरम्यान पवित्र स्नान केले जाते. येथे स्नान करणारे लोक प्रथम गणेशाचे दर्शन घेतात, नंतर यमाची आणि नंतर भगवान शिवाची प्रार्थना करतात.वासवी

कन्याका परमेश्वरी मंदिर, कालेश्वरमवासवी कन्याका परमेश्वरी मंदिर, कालेश्वरममार्च २०१८ मध्ये कालेश्वर मुक्तेश्वर स्वामी मंदिराजवळ श्री वासवी कन्यका परमेश्वरी मंदिराचे नवीन मंदिर उघडण्यात आले. त्याच्या शेजारी

एक नवीन नित्य अण्णा धना वैश्य सतराम देखील आहे. मंदिर राजय्या आणि सत्यवती देवी दरम यांनी निधीद्वारे बांधले आहे. पुजार्‍यांकडून दैनंदिन विधी केले जात आहेत.

शिवलिंग

३)श्रीकलासास्ती-

SRIKALAHASTI TEMPLE

४)एकंबरेश्वर मंदिर–

शिवलिंग

इतिहास:

मंदिराचे प्रवेशद्वार

५)जंबुकेश्वर मंदिर-

JAMBUKESWARAR TEMPLE

इतिहास:

भक्तांचा असा विश्वास आहे की एकदा, देवी पार्वतीने जगाच्या सुधारणेसाठी आणि कल्याणासाठी भगवान शिवाच्या तपश्चर्येची चेष्टा केली. म्हणून भगवान शिव यानि  देवी पार्वतीने तिची तपश्चर्या करण्यासाठी कैलास (शिवांचे

 निवासस्थान) येथून पृथ्वीवर जाण्यास सांगितले.नवल वृक्षाखाली इच्छेनुसार  देवी पार्वतीला अकिलांडेश्वरीच्या रूपात जंबूचे जंगल (थिरुवनाइकोइल) सापडले आणि तिची तपश्चर्या केली. म्हणून, तिने कावेरी नदीच्या पाण्यातून

नवल  वृक्षाखाली (संत जंबूच्या वरअसलेले वेन नवल वृक्ष) एक शिवलिंग बनवले आणि त्याची पूजा सुरू केली. म्हणून, हे शिवलिंग अप्पू लिंगम व जल लिंगम म्हणून ओळखले जाते. शेवटी भगवान शिव यांनी अकिलांडेश्वरीला

 दर्शन दिले आणि अकिलांडेश्वरीला याना  शिवज्ञान शिकवले. पुढेअकिलंडेश्वरीने पश्चिमेकडे तोंड करून उभ्या असलेल्या भगवान शिवकडून पूर्वेकडे तोंड करून उपदेश (धडे) व  शिवज्ञान घेतले.तसेच मल्यवान आणि पुष्पदंत

 हे दोन शिव गण किंवा शिष्य होते. ते नेहमी कोणत्या ना कोणत्या गोष्टीवरून भांडत असत आणि एकदा माल्यवानाने पुष्पदंताला पृथ्वीवर हत्ती होण्याचा शाप दिला. नंतर  पुष्पदंताला कोळी होण्याचा शाप दिला.हत्ती आणि

 कोळी जंबुकेश्वरमला आले आणि त्यांनी त्यांची शिवपूजा चालू ठेवली.हत्तीने कावेरीनदीचे पाणी गोळा केले आणि दररोज जांबूच्या झाडाखाली शिवलिंगाला स्नान केले.भगवान शिव  जंबुकेश्वराच्या रूपात, दोघांच्या अगाध भक्तीने

 प्रभावित होऊन, त्यांना शापापासून मुक्त केले. येथे हत्तीने शिवाची पूजा केली म्हणून हेस्थान थिरू आनाई का (थिरू म्हणजे पवित्र, आनाई म्हणजे हत्ती, का (काडू) म्हणजे जंगल) म्हणून प्रसिद्ध होते. नंतर नंतर ‘थिरुआनाईका’

 हे नाव थिरुवनाइकावल आणि थिरुवनाइकोइल’ झाले.हत्तीला मारण्याचे पाप केल्यामुळे कोचेनगोट चोल म्हणजे लाल डोळ्यांचा राजा म्हणून कोळीचा जन्म झाला आणि त्याने ७० मंदिरे बांधली आणि हे मंदिर त्यापैकी एक आहे.

मंदिराचे प्रवेशद्वार