समुद्रात इतकं मीठ कुठून येतं महासागर खारट का आहेत ते जाणून घ्या
Where does so much salt in the sea come from? Learn why the oceans are salty
![]() |
oceans |
पुथ्वी हा एक ग्रह आहे या ग्रहवा वर पाणी हे उलखा तशेच धूमकेतू याच्या द्वारे पुथ्वी वर पाणी आले अशी काही परिस्तिथी निर्माण झाली कि पुथ्वी वर पाऊस होण्यास सुरवात झाली व हा पाऊस खूप वर्षा पर्यन्त
समुद्रात इतकं मीठ कुठून येतं :
![]() |
SALT |
सरासरी, सर्व महासागरांपैकी 35% पीपीटी मीट पुरावा आहे, पीपीटी म्हणजे एकूण 1,000 मिली (एक लिटर) पाण्यात मीट पुरावा आहे, आजच्या भाषेत आपण असे म्हणू शकतो की एक लिटर/किलो समुद्राचे पाणी प्यायल्याने आपल्याला मिळेल. पस्तीस ग्रॅम मीट. करू शकता.
महासागर खारट का आहेत:
![]() |
river |
महासागर खारट होण्याचे कारण म्हणजे पाण्या मधील खनिज व शार पाण्याच्ये शार हे खडका वरून ठरते. नदी चे पाणी हे वेगवेगळेया खडकातून वाहत असते. या पाण्या सबोट खनिज व शार वाहून येऊन महासागर जमा होत असते. हे देखील एक प्रमुख कारण आहे.
महासागरात मीठ असण्यास कारणीभूत घटकांचा विचार केल्यास सर्वात मोठा घटक म्हणजे बाष्पीभवन, बाष्पीभवन ही प्रक्रिया जलचक्राचा एक भाग आहे आणि यात सूर्याच्या उष्णतेमुळे समुद्राच्या पाण्याचे सतत बाष्पीभवन होत असते यात केवळ शुद्ध पाण्याचे बाष्पीभवन होत असल्याने उरलेले पदार्थ मिठाच्या स्वरूपात समुद्रातच राहतो, हेच कारण आहे महासागरात इतक्या मोठ्या प्रमाणात असलेल्या मिठाचे. संपूर्ण पृथ्वीवर बाष्पीभवन हे भौगोलिकदृष्ट्या कमी जास्त होते जसे विषुववृत्तीय भागात खुप जास्त तर ध्रुवीय भागात अत्यंत कमी. याच करणामुळे महासागरिय क्षारता विषुववृत्तीय भागाकडून ध्रुवीय भागाकडे क्रमशः कमी कमी होत जाते.
दुसरा महत्त्वाचा घटक म्हणजे गोड्याचा पाणीपुरवठा म्हणजे नद्या! किंवा जेथे नद्या येऊन भेटतात तेथे समुद्राचे क्षार कमी असते, म्हणजेच नद्यांच्या तोंडात फक्त 20-25 ppt गोड असते, तर नद्यांच्या पाण्यात जे काही प्रमाणात गोड असते, ते खूप कमी आहेत, म्हणजे 2-4 ppt.
![]() |
Dead Sea |
समुद्रसपाटीपासून 440 मीटर खाली मृत समुद्र हा जगातील सर्वात खालचा बिंदू आहे. याला सर्वात कमी खाऱ्या पाण्याचे सरोवर असेही म्हणतात. 65 किलोमीटर लांब आणि 18 किलोमीटर रुंद हा महासागर त्याच्या उच्च घनतेसाठी ओळखला जातो, ज्यामुळे पोहणाऱ्यांना बुडणे अशक्य होते.
मृत समुद्राच्या पाण्यात सामान्य पाण्यापेक्षा 20 पट जास्त ब्रोमिन, 50 पट जास्त मॅग्नेशियम आणि 10 पट जास्त आयोडीन असते. ब्रोमाइन रक्तवाहिन्यांना शांत करते, मॅग्नेशियम त्वचेच्या ऍलर्जीशी लढा देते आणि वायुमार्ग साफ करते, तर आयोडीन अनेक ग्रंथींची क्रियाशीलता वाढवते. सौंदर्य आणि आरोग्यासाठी मृत समुद्राच्या गुणधर्मांमुळे, अनेक कॉस्मेटिक कंपन्या मृत समुद्रापासून मिळवलेल्या घटकांवर आधारित सौंदर्यप्रसाधने तयार करतात. त्यातील गरम गंधकाचे झरे आणि चिखल अनेक रोगांच्या उपचारात महत्त्वाची भूमिका बजावतात.